Het is een warme dag als ik door de school loop op weg naar het lokaal van Joke. Het nieuwe schooljaar is net zijn tweede week ingegaan. Prikborden zijn leeg en het ruikt er nog naar de was waar de vloeren mee zijn ingewreven. De ramen van het lokaal staan open en doordat ik de deur open, waait er een wolk van briefjes van het bureau.
‘Het werk waait me tegemoet’ zeg ik met een grap. ‘Nou dat dus’ zucht Joke. ‘Ik word er knetter van! Overal losse briefjes en lijstjes, er komt geen eind aan alles wat ik moet doen. Denk ik 3 dingen te kunnen afstrepen maar dan komen er weer 5 bij! Ik wil niet weten hoe lang de lijst is tegen de tijd dat het herfstvakantie is.’
Als we alles hebben opgeraapt vraag ik haar of dit alles is. Er is nog meer, in een schriftje en in een document wat ze gebruikt om de overdracht aan haar duo te doen. Als we alles hebben verzameld halen we eerst een kop thee. Ik nam ook wat lekkers mee. Eerst voor jezelf zorgen (en wat moed verzamelen ) en dan gaan we aan de slag.
Er komen alleen maar taken bij! Herkenbaar?
Het gevoel dat er alleen maar werk bij komt dat is natuurlijk heel vervelend. Je ziet collega’s iets leuks doen en denkt ‘dat kan ik ook wel doen’, je directeur vraagt of jij misschien de kar wil gaan trekken voor de kerstviering omdat een andere collega langdurig is uitgevallen, vanuit je observaties van leerlingen komen allerlei aandachtspunten en ook uit overleg met de IB-er bijvoorbeeld.
Vraag jij jezelf wel eens af Moet ik hier nu iets mee?
Misschien heb je er er wel eens van gehoord. De MINI. Leerkrachten die bij mij training of begeleiding hebben gevolgd die zweren er ondertussen bij. Voordat je iets op je to do lijst zet druk je op je pauzeknop en stel jij jezelf die vraag.
De klemtoon bij deze vraag leg je steeds op een ander woord.
Moet ik hier nu iets mee. Moet het echt of is het gewoon een leuk idee? Bij ‘nee’ mag het van je lijst. Bij ‘ja’ dan stel jij je de vraag….
Moet ik hier nu iets mee. Bij ‘nee’ kan het zo zijn dat het wel voor iemand anders is. Is het ‘ja’ dan stel jij je de vraag ….
Moet ik hier nu iets mee. Het kan helemaal terecht zijn dat het op je lijstje is gekomen. Maar moet je er alles voor uit je handen laten vallen op dat moment of kun je het inplannen voor een ander moment? Prioriteiten stellen dus.
Moet ik hier nu iets mee. Is het echt zo belangrijk dat jij er tijd en energie aan gaat besteden? Als het antwoord ‘ja’ is maak dan concreet wat de taak is en plan het in. Toch een ‘nee’ neem dan een besluit of de taak op de lijst ‘leuk voor later’ mag of dat je hem schrapt.
Lekker als je weer iets kan afvinken toch?!
Wat hoort er écht op je to do lijst als leerkracht?
Als je de MINI hebt leren toepassen dan kan dat al enorm helpen om de lijst flink in te korten. Je bent dat namelijk een stuk kritischer in wat je oppakt aan taken. Vandaag de dag krijgt ons brein enorm veel informatie te werken. Er is veel te zien en te horen en vaak zoeken we het (onbewust) ook op. Tijdens scrollen door je tijdlijn op LinkedIn bijvoorbeeld of bij het zoeken in onderwijs Facebook-groepen naar leuke lessuggesties.
Het kan ook zijn dat je eens op een andere school komt en dingen ziet waar je van gaat watertanden. Of zoals in het geval van Joke, die bij mij thuis aan de keukentafel kwam voor de vervolg-sessie en verliefd werd op mijn oranje kast. Die zal ik even toelichten.
Het is maar een idee!
Bij mij in huis staat een knal oranje houten kast. Het is een oude kast van mijn oma, was ooit gewoon bruin. Dat is niet mijn stijl maar ik was wel dol op die kast. Die heb ik toen laten spuiten. Joke vond het geweldig en haar brein ging meteen in de actiestand. Haar ouders hadden ook nog zo’n kast staan, als ze die nou zou vragen enz enz.
‘Heb je behoefte aan een andere kast dan?’ vroeg ik. ‘Nee, eigenlijk niet’ was het antwoord.
Een leuk idee of inspiratie mag je ook gewoon laten voor wat het is. Zodra je iets noteert krijg je namelijk het gevoel, ik moet er iets mee want ik schreef het niet voor niks op.
Plan een moment in om voor jezelf een overzicht te maken, wat zijn jouw belangrijke taken? Lesvoorbereiding, evaluatie van lessen, contact met ouders …. enz. Wat kan niemand anders doen dan jij en doet er echt toe voor jou leerlingen? Deze taken en wat daar direct mee samenhangt, die mogen op jouw to do lijst.
Hoe krijg je een korte to do lijst?
‘Maar ik ben niet zo’n structuurjunkie als jij!’ Ik moet altijd lachen als een leerkracht dat tegen mij zegt. ‘Nog niet’ is mijn antwoord dan. Plannen en Prioriteren, organiseren, focus pakken (en dat zijn dan nog maar 3 van de 12 executieve functies) het zijn allemaal vaardigheden en die kun je trainen.
Ik heb nu al 2 tips met je gedeeld om van je eindeloze lijst een korte werkbare to do lijst te maken. De 3de en laatste tip gaat over tijd. Zodra je iets op je lijst zet, noteer er dan achter hoeveel tijd je voor die taak nodig hebt. Als je dat niet doet, loop je grote kans dat je niet af krijgt die dag wat je wel zou willen. Ik zie zo vaak dat er een wensenlijst voor die dag ligt met daarop bijvoorbeeld 7 taken. Als we er een tijd aan gaan hangen blijkt dat het 6,5 uur werk is en laat je nou die middag maar 2 uur de tijd hebben! Ga je dus altijd met een k… gevoel naar huis. Herkenbaar? Maak dus een inschatting van tijd, liefst een beetje extra als je het niet zeker weet. Beter tijd over dan tekort toch!
Ik hou er zelf niet van om het wiel opnieuw uit te vinden. Daarom heb ik, samen met mijn zeer ervaren collega Peggy, een Checklijst voor je samengesteld. Die lijst geeft je houvast. Je vindt er alles op wat je moet weten om tijdens het schooljaar vanuit overzicht te kunnen werken. Of het nu bijna herfstvakantie, kerstvakantie of midden in het schooljaar is… het is nooit te laat om structuur en overzicht in je werk aan te brengen.
Wil je ook meer Grip op je Werk & Rust in je Hoofd?
Klik op de knop hieronder om de checklijst te downloaden.
Heb je nog vragen? Je kunt ze met mij delen door mij een berichtje te sturen.
Samen voor relaxed onderwijs!!
